Gdzie i jak obstawiać szachy?

Szachy to sport umysłowy, w którym konfrontują się dwie osoby, a ich celem jest odniesienie zwycięstwa. Szachy można typować praktycznie we wszystkich serwisach. W Polsce jest to nadal niszowa dyscyplina, dlatego wybór odpowiedniego bukmachera do obstawiania szachów jest kluczowym zadaniem. W tym artykule dowiesz się jak grać w szachy i jakie zasady gry w szachy musisz przyswoić, aby dobrze analizować turnieje szachowe.

Jak grać w szachy?

Szachy to strategiczna gra planszowa, w którą gra dwóch graczy. Szachownica składa się z 64 pól w kształcie kwadratu, z których połowa pól jest w kolorze czarnym, a druga połowa w kolorze białym. Wszystkie pola układają siatkę ułożoną naprzemiennie w 8 rzędach (cyfry od 1 do 8) oraz 8 kolumnach (litery od „A” do „H”). Obaj gracze zaczynają partię z wieloma figurami szachowymi. Każda porusza się inaczej. Każdy ma do dyspozycji 16 figur szachowych:

• 8 pionów
• 2 wieże
• Dwa skoczki
• 2 gońce
• 1 hetman (królowa)
• 1 król

Celem szachów najprościej rzecz ujmując, jest zaatakowanie króla przeciwnika i uniemożliwienie mu dalszego poruszania się po szachownicy, kończąc w ten sposób partię. Takie zagranie nazywane jest szach-matem. Partia szachów nie zawsze może zakończyć się zwycięstwem jednej ze stron. Często zdarza się, że gracze doprowadzają do sytuacji, w której posiadają tylko króla. W takim przypadku oznajmiany jest remis. Może też się zdarzyć, że jedna ze stron nie może wykonać żadnego prawidłowego posunięcia, a jednocześnie król jest szachowany przez inną figurę. Takie szachowe ustawienie nazywane jest „patem”.

Rodzaje gier w szachy

W szachach ze względu na czas potyczki stosuje się kilka rodzajów szachów. Wszystkie kategorie powiązane są z tym, ile czasu każdy zawodnik ma na podjęcie decyzji przy wykonywanym ruchu. Dla pojedynczego gracza czas na ruch odmierzany jest osobno i zatrzymywany w momencie wykonania prawidłowego posunięcia. Poniżej przedstawiamy najpopularniejsze rodzaje szachów:

• Bullet Chess – bardzo szybki rodzaj szachów. Czas na partię wynosi tutaj od 1 do 3 minut.
• Blitz – innymi słowy, szachy błyskawiczne trwające 10 minut.
• Szachy szybkie – od 10 minut do 2 godzin na partię.
• Szachy klasyczne – grane na największych turniejach. Zazwyczaj czas przewidywany na partię wynosi minimum godzinę.

Szachy ustawienia figur

W rozgrywce szachowej zawsze rozpoczyna gracz, który gra białymi figurami. Podczas swojej tury można wykonać ruch tylko jedną figurą szachową. Wyjątkiem jest roszada króla z wieżą. Jeżeli chcemy zbić figurę przeciwnika, zdejmujemy ją z szachownicy i kładziemy obok. W tym czasie nasza figura zajmuje miejsce zbitej figury rywala. Najważniejsza kwestia w szachach to ruch figur. Jak zatem poruszają się poszczególne bierki?

Król

Jest to najważniejsza figura w szachach, która należy chronić za wszelką cenę. Niestety jest to również najsłabsza figura w grze. Zasady gry w szachy mówią jasno, król może poruszać się wyłącznie o jedno pole na szachownicy, w dowolnym kierunku. Warto dodać, że król nigdy nie może pojawić się na polu, na którym mógłby zostać zbity. Jeśli gracz atakuje pozycję króla przez inną figurę, nazywamy to „szachem”.

Hetman

Najsilniejsza figura w grze, która porusza się wzdłuż jednego z kierunków (naprzód, w tył, na boki i po skosie). Hetman może przemieszczać się tak daleko, jak jest to możliwe. Jest jednak jeden warunek – nie może przechodzić przez figury tego samego koloru.

Wieża

Porusza się o dowolną ilość pól po liniach prostych. Nie może ona przeskakiwać nad figurami własnymi i przeciwnika tak, jak w przypadku hetmana. Wieża zbija tylko pierwszą napotkaną figurę w przeciwnym kolorze.

Goniec

Porusza się po skosie. Każdy goniec rozpoczyna partię, pozostając na jednym kolorze i nigdy go nie zmienia. Przykładowo, jeśli goniec znajduje się na białym polu, nie może on nagle przesunąć się na pole czarne.

Skoczek

Jest to jedyna figura w szachach, która porusza się w zupełnie odmienny sposób. Ruch skoczka przypomina literę „L”. Podczas jednego wykonywanego ruchu przesuwa się on o 2 pola w danym kierunku, a następnie o jedno pole pod kątem prostym. Skoczek to unikalna figura również pod innym względem. Ma on prawo przeskakiwania przez inne figury (niezależnie, czy są to figury rywala, czy nasze).

Pion

Na szachownicy znajduje się osiem pionków. Poruszają się one prosto o jedno lub dwa pola, jeśli wykonujemy nimi pierwszy ruch. Pion zawsze bije po skosie, nigdy nie po linii prostej. Warto również dodać, że ten rodzaj figury nie może poruszać się do tyłu. To samo tyczy się bicia.

Typy na szachy

Jeśli wiesz już jak grać w szachy, następnym krokiem jest znalezienie odpowiedniego legalnego bukmachera online, który posiada ofertę na najważniejsze turnieje szachowe. Pamiętaj, aby przed tym dogłębnie przyswoić sobie, jak wyglądają szachowe zasady, aby nie typować na ślepo. Przed przystąpieniem do obstawiania szachów ważne jest, aby upewnić się, że typujesz zakłady u legalnych, licencjonowanych bukmacherów.

W Polsce mamy ich już ponad 20, ale nie każdy posiada szeroką ofertę zakładów na szachowe rozgrywki. Szachy to sport uzupełniający ofertę bukmacherów i nigdy nie stanie się podstawową kategorią w spisie wszystkich dyscyplin. Nadal jest to sport niszowy i mało popularny. Rozgrywkami szachowymi interesuje się tylko wąskie grono fanów i graczy.

U polskich operatorów zakłady na szachy pojawiają się zawsze z okazji Mistrzostw Świata oraz innych turniejów. Warto sprawdzać dostępną ofertę, ponieważ czasami zdarza się, że firmy bukmacherskie wystawiają rynki zdarzeń na krajowe turnieje szachowe jak np. Szachowe Mistrzostwa Polski.

Obecna sytuacja związana z pandemią także ma znaczący wpływ na organizowanie imprez szachowych i coraz częściej szachy online są na pierwszym miejscu ze względu na możliwość rozgrywania pojedynków przez Internet. Paradoksalnie dzięki temu szachy online są bardziej rozpoznawalne i chętnie oglądane przez większą liczbę odbiorców. W rezultacie bukmacherzy mogą oferować więcej turniejów i ciekawsze rynki zdarzeń nawet na mniej znaczących zawodników.

Szachy obstawianie – rynki zakładów

Szachy nie mogą i nie oferują wielu rynków zakładów, więc jeśli liczysz na skomplikowane ich rodzaje, niestety możesz się rozczarować. Dostępność ciekawych zakładów na szachy będzie zależała od danego bukmachera. Na pewno większe i popularniejsze turnieje będą rzecz jasna faworyzowane przez firmy bukmacherskie, a co za tym idzie, będą one oferować więcej rodzajów zakładów. Jeśli jest to turniej międzynarodowy, będziesz mógł postawić na zwycięzcę całego turnieju, jak również na każdy pojedynczy mecz szachowy.

Każdy turniej organizowany jest na innych zasadach szachowych. Mogą to być szachy szybkie, szachy klasyczne lub coraz bardziej popularny „bullet chess”. Bukmacherzy dają możliwość obstawiania przedmeczowo i na żywo. Niektóre serwisy oferują także transmisje live z najważniejszych rozgrywek szachowych jak np. Mistrzostwa Świata. Jakie rodzaje zakładów znajdziesz u bukmacherów?

Zwycięzca meczu

Mecze szachowe to rywalizacja łeb w łeb, która pozwala postawić na jednego z graczy, który wygra cały mecz. Nie różni się to od obstawiania spotkań w piłce nożnej, czy tenisie. Szanse na wygraną graczy różnią się w zależności od ich rankingu, poprzednich spotkań i rodzaju szachów, w których biorą udział. Mistrzostwa Świata i inne wiodące turnieje zawsze odbywają się w serii gier.

Na największych imprezach szachowych możesz typować ostateczny wynik pojedynku. Pamiętaj jednak, że bardzo często partie szachowe kończą się remisem, co daje każdemu graczowi pół punktu. Szachy to jedna z nielicznych rywalizacji, która częściej kończy się remisem, niż zwycięstwem którejś ze stron. Miej to na uwadze, podczas dokonywania selekcji zakładów.

Zwycięzca partii

Jeśli dany pojedynek szachowy rozgrywany jest w systemie „najlepszy z”, bukmacherzy dają możliwość typowania na żywo poszczególnych partii. Przed spotkaniem możesz również wytypować, które partie padną łupem danego zawodnika.

Podwójna szansa

Jest to rodzaj zakładu, który najczęściej można spotkać w typowaniu piłki nożnej. Dzięki podwójnej szansie w szachach uwzględniasz zwycięstwo lub remis danego zawodnika. Kursy w tego typu zakładach są znacznie niższe, ale zwiększasz przez to prawdopodobieństwo wygranej.

Otwierający ruch szachowy

Każdy zawodnik ma przed meczem ze swoim rywalem ułożony plan w głowie, jak zagra daną partię. Nikt nie jest w stanie przewidzieć, jaki ruch wykona dany gracz, dlatego typowanie otwierającego ruchu jest bardzo ryzykowne i nieprzewidywalne. Najczęściej gracze rozpoczynają partię swoim ulubionym ruchem typu „D4”. Nie jest to jednak reguła. Kursy na nietypowanie inaugurujące zagrania w partii są wysokie, ale ciężko je trafić i trzeba liczyć na sporą dozę szczęścia.

Liczba ruchów szachowych

Wszystkie partie są szczegółowo opisywane podczas analizy. Zawodnicy przeważnie kończą partię w podobnym zakresie ruchów. Bukmacherzy dają możliwość obstawiania ile ruchów zajmie zawodnikowi na wygranie lub zremisowanie meczu. Należy pamiętać, że ruchy są zwykle mierzone na podstawie białych figur, a nie kombinacji ruchów białych i czarnych bierek.

Kto zbije pierwszą figurę

Kolejny ryzykowny zakład dostępny u bukmacherów, dotyczy pierwszego zbicia figury przez danego gracza. Tylko osoby, które dokładnie analizują zawodników, są w stanie w dłuższej perspektywie poprawie typować ten rodzaj zakładów.

Zwycięzca turnieju szachowego

Każda impreza szachowa przyciąga wielu najlepszych szachistów z całego świata. Bukmacherzy często oferują przed rozpoczęciem wydarzenia możliwość wytypowania zwycięzcy całego turnieju. Jest to dobra opcja, jeśli wiesz, że dany zawodnik jest obecnie w gazie i wygrywa większość spotkań. Kursy na zwycięzcę turnieju są zawsze znacznie wyższe niż w przypadku pojedynczych pojedynków.

Która drużyna przejdzie kolejny etap

Niektóre turnieje odbywają się wyłącznie dla drużyn. Przykładem jest Olimpiada Szachowa, w której biorą udział najlepsze drużyny narodowe na świecie. Zakłady na drużyny uwzględniają, która Reprezentacja Szachowa przejdzie dalej w fazie play-off. Można również obstawiać zwycięską drużynę w turnieju lub TOP 3.

Jak analizować pojedynki szachowe?

Obstawianie zakładów na szachy standardowe i szachy online nie jest skomplikowane, ale będziesz musiał dużo się nauczyć, jeśli chcesz w dłuższej perspektywie osiągać zadowalające Cię rezultaty. Szachy to bitwa umysłów, która wymaga dużo strategii i doświadczenia. Aby zwiększyć swoje szanse na postawienie zwycięskiego zakładu, powinieneś stosować różne strategie. Jeśli nie wiesz, gdzie i jak zacząć, nie ma się czym martwić, ponieważ przygotowaliśmy zbiór wszystkich najważniejszych informacji dla początkujących typerów szachów online:

• Sprawdzaj ranking ELO – Jest to system używany przez różne organizacje szachowe do szacowania umiejętności zawodnika lub drużyny. Wszystkie statystyki uwzględniają mecze przeciwko innym graczom i są zatwierdzane przez FIDE. Ranking ELO ocenia mocne strony szachisty i obejmuje jego formę w różnych typach szachów, takich jak Blitz lub Rapid. Uważaj na zmiany w rankingach ELO graczy. Bierz również pod uwagę ranking szachów online i tych rozgrywanych na stacjonarnych turniejach, gdzie dodatkowo zawodnicy grają pod wpływem presji.
• Analizuj mecze bezpośrednie (H2H) – Ważny aspekt, który analizuje się w szachach to starcie bezpośrednie. Statystyki dają wgląd, jak zawodnicy radzili sobie przeciwko sobie. Podobnie jak w wielu innych dyscyplinach sportowych, znajdziesz graczy, którzy sprawiają problemy danym zawodnikom, a ich styl często jest dla rywali niewygodny. Dużą rolę odgrywa także wariant szachów. Przykładowo gracz może dominować rywala w szachach klasycznych, ale już w szybszej odmianie może mieć problemy i częściej przegrywać pojedynki z tym samym zawodnikiem.
• Sprawdzaj kursy u bukmacherów – Jeśli wybrałeś już dany rodzaj zakładu, znajdź legalnego bukmachera, który wystawia najlepsze kursy. Nie będą się one znacząco różnić, ale im wyższy kurs, tym wyższa wygrana. Porównując kursy, upewniasz się, że stawiasz najbardziej opłacalny zakład.

Co jeszcze warto wiedzieć podczas typowania szachów online?

• W pojedynkach arcymistrzów na wysokim szczeblu rozgrywek niezwykle często dochodzi do remisów - ma to związek z tym, że na tak wysokim poziomie uczestnicy nie pozwalają sobie na popełnianie błędów. Miej to na uwadze podczas obstawiania, a jeśli nie jesteś pewien, czy dany gracz zwycięży, posiłkuj się zakładem „podwójna szansa”, który uwzględnia wygraną lub ewentualny remis zawodnika. Kurs będzie mniejszy, ale jednocześnie uzyskujesz większą pewność, że Twoja selekcja okaże się prawidłowa.
• Zwracaj uwagę, kto zaczyna partię szachów - szachowe zasady podkreślają, że zawsze zaczynają białe figury. Statystycznie zawodnik grający białymi wygrywa częściej od tego, który rywalizuje czarnymi bierkami.
• Oglądaj pojedynki szachowe, aby lepiej rozumieć tę grę i analizować poszczególnych graczy - wszystkie duże i mniej popularne turnieje są transmitowane na platformie YouTube oraz Twitch.TV. Jeśli nastawiasz się na typowanie szachów online na żywo, znajdź bukmachera, który da Ci możliwość równoczesnego obstawiania i śledzenia pojedynku w formie streamu live lub wirtualnej szachownicy.
• Gracze, którzy mają tendencję do dominowania w szachach, zwykle pozostają na szczycie przez długi czas - to oznacza, że w każdym meczu będą faworytem, a kursy na zwycięstwo mało opłacalne. Staraj się omijać granie faworytów w mniej prestiżowych turniejach, w których pula nagród jest niska.
• Szachy to specjalna gra, w której oprócz zasad trzeba znać stan psychiczny zawodnika i jego nawyki - obserwuj język ciała zawodników, aby wiedzieć, czy dany szachista jest w dobrej formie i ma motywację do gry.

Najważniejsze międzynarodowe wydarzenia szachowe

Szachy są rozgrywane na całym świecie każdego dnia. Nie każde wydarzenie szachowe odzwierciedlane jest w kursach bukmacherskich, ale najważniejsze imprezy są dostępne u większości bukmacherów. Jakie są najważniejsze wydarzenia, które możesz bez problemu typować?

• Szachowe Mistrzostwa Świata – odbywają się one co dwa lata, zwykle na przełomie września i października. Tytuł Mistrza Świata jest najbardziej pożądanym osiągnięciem w życiu każdego profesjonalnego szachisty. Chociaż Mistrzostwa Świata są otwarte dla wszystkich, są one jednak podzielone na osobne kategorie jak Szachowe Mistrzostwa Świata Mężczyzn, Szachowe Mistrzostwa Świata Kobiet lub Szachowe Mistrzostwa Świata Juniorów. Mistrz Świata w szachy zgarnia pokaźną pulę, która obecnie sięga ponad milion dolarów.
• Turniej Szachowy Kandydatów – są to zawody organizowane od 1950 roku przez FIDE (Fédération Internationale des Échecs). Służy on do określenia kandydatów do turnieju głównego Szachowych Mistrzostw Świata. Zwycięzca Kandydatów uzyskuje możliwość gry z obecnym Mistrzem Świata w szachach.
• Grand Chess Tour – coroczny cykl imprez szachowych. W zależności od sezonu szachowego może to być od 5 do 8 turniejów. Wydarzenia te zmieniają się regularnie, ale mogą obejmować niektóre z głównych imprez, takich jak Chess Classic Romania, Croatia Grand Chess Tour, Paris Grand Chess Tour lub London Chess Classic.
• Olimpiada Szachowa – nie jest to turniej związany z Igrzyskami Olimpijskimi. Jest to drużynowa impreza szachowa, w której biorą udział najlepsze kraje z całego świata. Celem Olimpiady Szachowej jest zgromadzenie punktów do wyłonienia końcowego zwycięzcy. W olimpiadzie biorą udział 4-osobowe drużyny, zarówno mężczyzn, jak i kobiet.

Gdzie grać w szachy online?

Nie musisz być arcymistrzem, żeby grać w szachy. Nie musisz posiadać nawet szachownicy. Wszystko, czego potrzebujesz to połączenie internetowe i konto na jednej ze stron do szachów online, gdzie możesz nauczyć się grać lub doskonalić swoje dotychczasowe umiejętności. Większość witryn poświęconych tematyce szachów oferuje różnorodność i szeroki wybór wariantów szachów online. Oferują one opcje rozgrywania zwykłych pojedynków z innymi graczami, gry turniejowe oraz szachy z komputerem.

Szachowe serwisy internetowe nadają się też do analizowania gier i oglądania transmisji na żywo zawodowych graczy. Przeważnie witryny przetłumaczone są na kilka języków, bo szachy to gra rozpowszechniona na całym świecie. Nowi gracze lub ci, którzy chcą poprawić swoje umiejętności, powinni wybrać witrynę, która oferuje dobre narzędzia do nauki. Głównie są to lekcje, łamigłówki, zadania szachowe, samouczki i spis taktyk. Pomoże Ci to nie tylko poznać podstawy tej pięknej gry, ale również nauczyć się myśleć jak mistrz szachowy.

Lista najpopularniejszych portali szachowych

• Chess.com – jest to bezpłatny z opcjami premium serwis do gry w szachy online i nauki poszczególnych taktyk oraz zagrań. Dostęp do chess.com możesz uzyskać za pomocą dedykowanej aplikacji mobilnej lub za pośrednictwem standardowej strony internetowej. Strona posiada fenomenalne funkcje i narzędzia dla początkujących, średniozaawansowanych oraz profesjonalnych graczy. Znajdziesz na niej wszystkie zasady gry w szachy, łamigłówki i zadania szachowe. Założenie konta jest darmowe i gwarantuje szachy z komputerem, szachy online z innymi przeciwnikami według rankingu oraz kilka łamigłówek i porad każdego dnia. Po wykupieniu miesięcznego abonamentu zyskujesz nieograniczony dostęp do lekcji, raportów z gier i analiz spotkań szachowych,
• Lichess – serwis typu open source. Nie uświadczysz na nim reklam ani opłat. Dostęp do witryny podobnie jak w przypadku Chess.com jest możliwy za pomocą aplikacji iOS lub Android, a także poprzez oficjalną stronę internetową. Na Lichess możesz grać przeciwko znajomym lub sztucznej inteligencji. Szachy online na tej witrynie gwarantują również liczne turnieje według punktów rankingowych. Oprócz standardowych form szachów Lichess pozwala również na unikalne warianty gier, takie jak: King of the Hill, Three-check, Racing Kings, Crazyhouse i Chess960. Strona posiada integrację z platformą Twitch.TV, dzięki czemu możesz oglądać transmisje szachów z całego świata bez opuszczania witryny!,
• Chess24 – trzecia popularna strona poświęcona szachom online to chess24. Wiele turniejów online organizowanych jest właśnie pod przewodnictwem tego serwisu. Nie jest to jednak witryna poświęcona tylko zawodowcom. Po założeniu konta możesz używać ciekawych narzędzi do nauki i treningu, a także oglądać turnieje na żywo i inne wydarzenia szachowe. Nowi gracze mają mnóstwo opcji do nauki jak np. kursy szachowe chess24, krótkie filmiki instruktażowe, lekcje od najlepszych graczy z całego świata, e-booki, bazy danych o graczach i analizy. Dostępne warianty gier z graczami online to: Bullet, Blitz (3 min, 3+2, 5 min, 10 min), Rapid i szachy klasyczne.

Najlepsi szachiści w historii

Mistrz Świata w szachy to osiągnięcie, o którym marzą wszyscy, którzy uprawiają tę techniczną dyscyplinę sportu. W historii szachów przewinęło się wielu wybitnych zawodników z różnych regionów świata. Poniżej przedstawiamy niektórych z największych szachistów wszech czasów:

• Garry Kasparow – uważany za najlepszego szachistę w historii. Kasparow został najmłodszym Mistrzem Świata w szachach w 1985 roku, mając zaledwie 22 lata. Rosjanin był światowym numerem jeden przez rekordowe 255 miesięcy i dominował w szachach przez ponad dekadę, osiągając szczyt rankingu na poziomie 2856 punktów 3 marca 2000 roku,
• Anatolij Karpow – mistrz Świata w szachy od 1975 do 1985 roku. Swój tytuł stracił na rzecz swojego wielkiego rywala Kasparowa. W swojej karierze wygrał 160 turniejów szachowych, dzięki czemu jest jednym z najbardziej utytułowanych graczy wszechczasów. Był numerem jeden przez 102 miesiące,
• Jose Raul Capablanka – niekwestionowany król szachów błyskawicznych. Kubańczyk był Mistrzem Świata w szachach od 1921 do 1927 roku. W 1922 roku wygrał 102 ze 103 pojedynków, a jego styl miał duży wpływ na przyszłych mistrzów szachowych,
• Michaił Tal – jego przydomek to „Magik z Rygi”. Był ósmym oficjalnym Mistrzem Świata w szachy. W 1960 roku pokonał Botwinnika, mając nieco ponad 23 lata. Jego ekstrawagancki styl przeszedł do historii i jest doceniany przez wielu wybitnych szachistów,
• Bobby Fischer – jedyny Mistrz Świata w szachy pochodzący ze Stanów Zjednoczonych. Tytuł zdobył w 1972 roku podczas zimnej wojny. Potyczka w Reykjaviku z Rosjaninem Borysem Spasskim przyciągnęła wówczas globalne zainteresowanie mediów. Rok później odmówił obrony tytułu, a resztę życia spędził jako samotnik,
• Magnus Carlsen – panujący Mistrz Świata w szachy w trzech kategoriach (szachy szybkie, błyskawiczne i klasyczne). W 2009 roku został najmłodszym graczem w historii, który osiągnął próg 2800 punktów w rankingu. Norweg jest graczem numer jeden od 2011 roku. W 2013 roku jako drugi najmłodszy szachista w historii w wieku 23 lat pokonał na Mistrzostwach Świata Viswanathana Ananda.