W ostatnich latach w świecie piłki nożnej coraz częściej pojawiają się – dla wielu z pewnością nie do końca zrozumiałe – wskaźniki xG czy xA. Czym więc są te tajemnicze, dwuliterowe skróty wykorzystywane przez graczy podczas przygotowywania kuponów i typowania spotkań? Jest to prostsze niż się wydaje.

Spis treści

Co to jest xG?

Z pewnością wielu z was zadawało sobie tego typu pytania, podczas oglądania meczów piłkarskich czy szukając informacji na temat danego piłkarza. xG, czyli z angielskiego expected goals, to nic innego, jak oczekiwane liczba bramek danej drużyny czy konkretnego zawodnika. xG jest liczone przez specjalny algorytm, który zawiera między innymi to, którą nogą uderzał piłkarz, jaka była odległość od bramki i jak realna była szansa na strzelenie gola. Warto też sprawdzić nasze statystyki piłkarskie.

Dla przykładu - xG na poziomie 3.50 po meczu danej drużyny oznacza, że powinna była strzelić trzy i pół gola. Jeśli strzeliła dwa, statystycznie zmarnowała dogodne sytuacje, a jeśli pięć - zdobyła ponadprogramowe bramki.

Jak obliczyć xG?

Wszystko zależy od tego, jaka firma statystyczna zajmuje się obliczaniem tego współczynnika. Pod uwagę można wziąć tak naprawdę wszystko, co składa się na ewentualne strzelenie gola. Prawonożny piłkarz z większym prawdopodobieństwem wykorzysta sytuację strzelecką właśnie uderzając prawą nogą, a nie słabszą. Istotna jest również odległość od bramki – z mniejszej odległości łatwiej jest zdobyć bramkę.

xG może być również liczone na podstawie tego, jak dana drużyna spisuje się w defensywie. Jeśli jest solidna w grze obronnej, trudniej strzelić jej gola. W obliczeniu xG istotny jest także fragment boiska, z którego oddawany jest strzał – łatwiej zdobyć bramkę ze środka pola karnego, niż z bocznego sektora gry. To, jak liczone jest xG, jest więc skomplikowaną operacją statystyczną, którą zajmuje się ściśle przygotowany do tego algorytm i grono statystyków pracujących dla danej firmy.

Rodzaje xG

Obecnie statystyka xG nie jest jeszcze bardzo popularna. Wiele osób nie ma zatem pojęcia z czym to się je. Warto jednak jak najszybciej uzupełnić swoją wiedzę, ponieważ ten aspekt futbolu jest stale rozwijany. Oprócz klasycznego xG, spotkać możemy wyznaczenie innych statystyk, w podobny sposób. Dlatego warto wiedzieć:

  • Co to jest xPTS? - analogicznie do xG i xA, można wyliczyć spodziewane punkty danej drużyny, czyli xPTS. Jest to współczynnik, dzięki któremu dowiadujemy się, czy dany klub w danym sezonie punktuje gorzej niż powinien, na podobnym poziomie, czy wręcz nadprogramowo dobrze.
  • Co to jest xGA? - jest to nic innego jak statystyka goli zdobytych przeciwko danej drużynie. Można to rozumieć jako współczynnik bramek strzelonych przez drużynę przeciwną.
  • Co to jest xGD?- znając współczynnik xG oraz współczynnik xGA, mamy możliwość wyliczenia współczynnika xGD. Wyznacza on różnicę między oczekiwanymi bramkami zdobytymi, a straconymi.
  • Co to jest xA? - statystycy wyliczają również współczynnik xA, czyli spodziewanych asyst. Dzięki xA można więc dowiedzieć się, ile dany zawodnik statystycznie powinien mieć asyst. Jeśli piłkarz obsłuży swojego kolegę z ataku świetnym podaniem, a ten nie wykorzysta dogodnej sytuacji, w teorii można założyć, że – kolokwialnie mówiąc – okradł go z asysty.
  • Co to jest xG90?- wyróżniając tego rodzaju współczynniki, warto pamiętać xG90. Jest to współczynnik wskazujący oczekiwane bramki drużyny/zawodnika w przełożeniu na 90 minut. W praktyce przekłada się on na częstotliwość zdobywania bramek w meczu.